Trẻ em là những cá thể riêng biệt với những đặc điểm sinh học, tâm lý khác nhau sống trong môi trường gia đình, xã hội khác nhau nên mỗi em có những đặc điểm riêng, nhưng đều theo một quy luật chung là ngày một thành thục về vận động và trưởng thành về tâm lý. Để đánh giá sự phát triển của trẻ em không thể chỉ căn cứ vào sự phát triển thể chất mà còn phải xem xét về sự phát triển tâm thần vận động (tâm lý) của trẻ.
Lứa tuổi |
Vận động thô sơ |
Vận động tinh tế |
Ngôn ngữ |
Thích ứng cá nhân, xã hội |
---|---|---|---|---|
1 tháng | Giơ tay lên nhẹ nhàng khi nằm sấp | Nhìn người mẹ, nhìn đèn sáng không di động | Cười khi ngủ | Quan sát vật trước mặt |
2-3 tháng | Giữ vững được cổ, nằm sấp ngẩng đầu được một lát |
Đưa mắt nhìn mẹ mỉm cười Nhìn vật sáng di động Nhìn vật di động |
Cười khi thức, hóng chuyện | Cười đáp lại |
4-5 tháng | Ngồi phải giữ | Nắm chặt tự phát | Cười khanh khách | Biết đầu vú, lắc lư khi cho ăn |
6-8 tháng | Ngồi vững 1 mình, bò lân lê | Chuyển vật từ tay nay sang tay kia | Bắt chước giọng |
Cho tay vào miệng, chơi trò chơi đơn giản Biết bố mẹ Biết lạ quen |
8-10 tháng | Đứng vịn | Vỗ tay | Kết hợp từ và hành động ( măm măm) |
Cho tay vào miệng, chơi trò chơi đơn giản Biết bố mẹ Biết lạ quen |
10-12 tháng | Đi có người dắt | Nhặt đồ vật bằng 2 ngón tay | Nói từ đầu tiên |
Cho tay vào miệng, chơi trò chơi đơn giản Biết bố mẹ Biết lạ quen |
12-18 tháng | Đi một mình | Sử dụng các ngón tay dễ dàng | Nói được 3-50 từ | Sử dụng được chén, tập dùng thìa |
18-24 tháng | Bắt đầu chạy | Xếp được vật này lên vật kia |
Biết được bộ phận của cơ thể, lấy được đồ vật khi sai khiến. Nói lóng Nói được câu 2 từ
|
Biết giao tiếp với người mình muốn Bắt chước làm |
25-30 tháng | Ném bóng, chạy | Bắt chước tô đường kẻ dọc | Nói được 3 đến 4 câu , có 50 đến 300 từ |
Biết đòi đi đái ỉa, chơi tự lập Biết tự cởi áo, mặc áo |
30-36 tháng | Đi lên, xuống thang 1 mình | Bắt chước tô đường kẻ ngang, xếp được 6 khối lên nhau | Nói được 3 đến 4 câu , có 50 đến 300 từ |
Biết đòi đi đái ỉa, chơi tự lập Biết tự cởi áo, mặc áo |
3-4 tuổi | Đứng 1 chân, đi xe 3 bánh, ném chuyền bóng trên tay |
Vẽ vòng tròn, hình vuông Biết dùng kéo |
Nói được giới từ, đại từ, nói được số nhiều |
Tự đi nhà vệ sinh, biết rửa mặt, lau mặt. Chơi tập thể Chuyển tay cầm |
4-5 tuổi | Ném bóng chính xác | Vẽ người với một vài bộ phận, vẽ tam giác, tô nét chữ | Đếm được, biết màu sắc | Tự mặc quần áo, giúp việc vặt, hoạt động tập thể |
5-6 tuổi | Chạy tốt, leo trèo tốt | Vẽ vòng tròn tốt, bắt đầu đi học, tiếp xúc với bạn bè, nhà trường | Chia được động từ quá khứ | Tự mặc quần áo, giúp việc vặt, hoạt động tập thể |
Sự phát triển về tâm thần vận động của trẻ diễn biến song song với sự tăng trưởng về thể chất và sự trưởng thành các chức năng trong cơ thể. Theo dõi sự phát triển tâm thần vận động của trẻ sẽ giúp các bà mẹ chăm sóc và giáo dục trẻ phù hợp theo lứa tuổi.